Op 24 januari schreef ik in mijn artikel “Het doel heiligt de middelen niet” dat ik mij stoor aan de marketing achtige berichtgeving rondom het Energielandgoed. Ik riep op om te stoppen met het “verkopen” van het project, maar de burger objectieve, betrouwbare informatie geven.
Helaas moet ik constateren dat dit wederom door de gemeente Bergen niet is gelukt.
Het meest recente bericht op de gemeentelijke website luidt: Stal en Akker: “Bergen bestemt landbouwgrond voor opwekking energie”.
In de bijbehorende tekst staat het volgende:
Gemiddeld genomen wordt er enorm positief naar gekeken. En ja, zeker in het begin bestond er in de agrarische sector argwaan omdat er zoveel hectares worden onttrokken. De werkelijkheid ligt genuanceerder. Dat zegt CDA-wethouder Antoon Splinter (58) over wat het grootste zonnepark van Nederland moet worden. Hij wijst erop dat zowel de LLTB als niet-georganiseerde boeren hebben kunnen meepraten over de plannen.
Met een linkje wordt verwezen naar het artikel:
Wat lezen we daar echter:
De LLTB vindt zonneparken op land ongewenst. Duurzame opwekking van energie mag niet of nauwelijks ten koste gaan van landbouwgrond. De LLTB vindt zuinig of meervoudig ruimtegebruik een voorwaarde. “In het ontwerpplan van het Energielandgoed zien we desondanks een grote oppervlakte zonnepanelen op voormalige landbouwgrond zonder dat er sprake is van meervoudig ruimtegebruik.” “Bij inspraak over de modellen hebben wij de voorkeur uitgesproken voor het ontwerp dat de minste landbouwgrond kost om het verlies aan landbouwgrond zo veel mogelijk te beperken, de realiteit is anders.”
Hummm, dat is wel iets anders dan de tekst die is opgenomen op de gemeentelijke website.
Laten we eens een kleine fact check doen van de uitspraken van wethouder Splinter in het artikel:
“Gemiddeld genomen wordt er (het bestemmen van landbouwgrond voor de opwekking van energie) enorm positief naar gekeken“
Of dat door de boeren is of door de inwoners van Bergen staat er niet bij. In het artikel geeft de LLTB duidelijk aan dat dit niet het geval is bij de boeren en tuinders. Voor wat betreft de inwoners van Bergen, die zijn nooit iets gevraagd dus of die er gemiddeld enorm positief naar kijken is niet bekend. Ook vanuit politieke kringen wordt het gebruik van landbouwgrond voor de opwekking van energie afgeraden. Zo schreef minister Wiebes al in augustus 2019: “Het kabinet zet in op het maximaal ontzien van landbouw- en natuurgronden en het stimuleren van zon op dak”.
“De LLTB en niet georganiseerde boeren hebben kunnen meepraten over de plannen”
Ze hebben misschien wel kunnen meepraten maar de LLTB geeft in het artikel duidelijk aan dat er niet naar ze is geluisterd: “Bij inspraak over de modellen hebben wij de voorkeur uitgesproken voor het ontwerp dat de minste landbouwgrond kost om het verlies aan landbouwgrond zo veel mogelijk te beperken. De realiteit is anders; Er is een voorkeursmodel in procedure gebracht en de gemeenteraad heeft het plan met enkele aanpassingen vastgesteld; dus ook met enkelvoudig gebruik van zonneparken op voormalige landbouwgrond.”
“We willen niet alleen energieonafhankelijk worden omdat het van ons verlangd wordt maar vooral omdat we de voordelen hiervan zien voor de gemeenschap“
Energieonafhankelijkheid wordt van geen enkele gemeente in Nederland verlangd.
“Het (energieonafhankelijkheid) kost onze burgers niets en door burgerparticipatie is het rendement hoog”
Volgens het programma VerduurSamen 2030 kan energieonafhankelijkheid worden bereikt doordat 50% van het energieverbruik in de gemeente Bergen wordt opgewekt in Energielandgoed Wells Meer. De andere 50% wordt gerealiseerd door besparing en kleinschalige opwek. M.b.t het Energielandgoed Wells Meer is het de bedoeling dat de inwoners van Bergen 15 miljoen gaan investeren (op 13.000 inwoners is dat ruim 1150 euro per persoon). De besparing en kleinschalige opwek wordt o.a. gerealiseerd door isolatie van woningen, het plaatsen van zonnepanelen en het installeren van warmtepompen. Dit moet ook door de burger worden betaald. We kunnen dus niet zeggen dat het de burger niets kost.
“Afhankelijk van de intensiteit (van de zonnepanelen) zijn er alle mogelijkheden van wat hij (Wethouder Splinter) agrarisch medegebruik noemt”
Volgens het masterplan zijn slechts 8 van de 265 hectare (landbouw) grond die bestemd zijn voor de opwekking van zonne-energie aangewezen voor agrarisch medegebruik. In de MER (Milieu Effect Rapportage) van februari 2021 staat: “De huidige landbouwfuncties zullen grotendeels vervallen, maar binnen de energieboulevard is ruimte voor innovatieve (test) zonnevelden waar agrarisch medegebruik toegepast kan worden”
In een recent onderzoek van studenten van de HAS (maart 2021) wordt inderdaad gesproken over “veel potentie voor planten onder zonnepanelen”. Wie het artikel echter goed leest komt er achter dat de studenten niet hebben gekeken naar grootschalige voedselproductie maar zich hebben gericht op kleinschalige teelten zoals in volkstuinen. Het onderzoek geeft aan dat in combinatie met dagbesteding of ervaringswerkplaatsen het telen leidt tot extra maatschappelijke waarde. Dat is mooi maar ik denk niet dat dit precies is wat de LLTB in gedachten had.
“Hij (Wethouder Splinter) verwacht dat er op termijn panelen komen die doorlatend zijn voor zonlicht waardoor ruimte ontstaat voor innovatieve agrofood ontwikkelingen”
Het klopt dat er wordt gewerkt aan licht doorlatende zonnepanelen, ze zijn echter nog volop in ontwikkeling, hebben een heel laag rendement en zijn bedoeld voor de bebouwde omgeving (als vervanging van ramen) niet voor zonnevelden. Er zijn momenteel panelen te koop met 30-40% lichtdoorlatendheid (thin-film photovoltaics) maar het rendement van deze panelen is laag (7-10%). Daarnaast gaan ze minder lang mee. Er wordt gewerkt aan panelen met 86% transparantie (transparent luminescent solar concentrator (TLSC)) maar die hebben een rendement van slechts 1%.
Nogmaals, de licht doorlatende panelen zijn, vanwege het lager rendement, bedoeld voor in de bebouwde omgeving. Wethouder Splinter kan ze natuurlijk gaan plaatsen op het Energielandgoed voor “innovatieve agrofoord ontwikkelingen” maar dan moet de business case van Wells Meer wel drastisch worden aangepast. We weten allemaal dat dit niet gaat gebeuren want dan wordt er structureel verlies geleden. Hooguit worden er in de toekomst enkele panelen geplaatst in de innovatieve zone. Dit is echter niet hetgeen gesuggereerd wordt in het artikel.
“De totale investering voor het park bedraagt 240 miljoen euro“
De laatste bedragen die aan de gemeenteraad van Bergen zijn gecommuniceerd zijn: 173 miljoen euro (conservatief scenario) en 185 miljoen euro (optimistische scenario). Zie ook het voorstel aan de gemeenteraad van januari 2021. In de Maasduinen Courant van 8 april werd gesproken over een investeringsbedrag van 170 miljoen euro.
Conclusie:
In het artikel wordt door de wethouder suggestieve, misleidende informatie gegeven. Tevens wordt er een nieuw rookgordijn opgeworpen m.b.t. de financiële getallen van het Energielandgoed.
Er is helaas dan ook maar een diagnose mogelijk:
De wethouder in Bergen heeft last van Feiten Immuniteit.