Winstgarantie

SDE++

Op 4 februari 2022 werd bekend gemaakt dat Energielandgoed Wells Meer voor het eerste deel van het zonproject een SDE ++ subsidie heeft ontvangen.

Dit eerste deel van het Energielandgoed betreft de aanleg van een circa 1 hectare groot veld met ongeveer 2000 panelen.

Eureka, de subsidie is binnen.

Wethouder Splinter gaf in een filmpje op Maasduinen Centraal een toelichting:

“De SDE subsidie is een soort winstgarantie”

“Investeerders willen een gegarandeerd rendement halen en het rijk maakt dat mogelijk”

Humm, is dat wel zo?

Eerst maar eens even een uitleg over SDE ++ subsidie:

solar veld

Zonneparken verkopen hun opgewekte elektriciteit. De prijs die ze krijgen voor deze opgewekte stroom is mede afhankelijk van de energieprijzen die er op het moment van levering gelden.

Soms is de energieprijs hoog, soms laag.

Om het financiële risico te verkleinen heeft de rijksoverheid de SDE (stimulering duurzame energieproductie) ++ regeling ingesteld.  

Per opgewekte kWh komt een zonnepark in aanmerking voor een extra vergoeding bovenop de marktprijs wanneer de prijs laag is.

Deze SDE++ subsidie wordt aangevraagd voordat met de bouw van een zonnepark wordt gestart.

Een of twee keer per jaar is het mogelijk de subsidie aan te vragen. Wordt de subsidie toegekend dan moet het zonnepark binnen een aantal jaar (afhankelijk van de grootte) zijn gerealiseerd.  Bij de showcase (het eerste deel van het zonnepark van Wells Meer waarvoor nu subsidie is verleend) is dat 2023.

Vanaf het moment van realisatie geldt de toegekende SDE ++ subsidie voor 15 jaar voor elke kilowatt uur (kWh) die wordt opgewekt. 

SDE++ onrendabele top

SDE ++ subsidie werkt volgens het principe van de onrendabele top.

Bij toekenning van de subsidie staat het zogenaamde basisbedrag voor de volledige looptijd, zijnde 15 jaar, vast.

Dit basisbedrag is het bedrag tot waar de marktprijs maximaal wordt aangevuld.  Voor de showcase van Wells Meer gaat het om een (maximaal) basisbedrag van 0.0685 euro per kWh (bron PBL: eindadvies basisbedragen SDE++ 2021)

Is de marktprijs dus laag dan wordt er meer subsidie uitgekeerd, is de marktprijs hoog dan wordt er minder of zelfs geen subsidie uitgekeerd.

Op de 1 hectare van Wells Meer waarvoor nu subsidie is aangevraagd worden 2000 zonnepanelen geplaatst. Deze 2000 panelen leveren stroom op.

Hoeveel? Dat is natuurlijk afhankelijk van het type panelen, de opstelling van de panelen en de weersomstandingheden. Uitgaande van panelen van 350 Wp zullen de panelen jaarlijks ongeveer 665.000 kWh (2000 panelen * 350 Wp * 950 vollasturen) opleveren.

De rijksoverheid (ministerie van economische zaken en klimaat) geeft dus een bepaalde opbrengstgarantie per kWh. Het ministerie is echter wel goed maar niet gek. Naast een basisbedrag wordt ook een bodemprijs vastgesteld (in het plaatje de basis energieprijs genoemd). Wanneer de marktprijs onder de bodemprijs zakt wordt het verschil tussen de marktprijs en de bodemprijs niet vergoed. In het geval van de showcase is de bodemprijs vastgesteld op 0.0238 euro per kWh (bron PBL: eindadvies basisbedragen SDE++ 2021).

In het hypothetische geval dat de elektriciteitsprijs de komende 15 jaar alle dagen precies 0.0238 euro per kWh zou bedragen en de panelen daadwerkelijk 665.000 kWh op zouden leveren zou het maximale subsidiebedrag van 29.725 euro (( 0.0685-0.0238)* 665.000) jaarlijks worden uitgekeerd.

Dit is echter geen realistisch bedrag.

De stroomprijs varieert, net zoals de weersomstandigheden.

Is de marktprijs hoog en zijn de weersomstandigheden gunstig dan is er voor de zonneparken niets aan de hand. Wanneer de marktprijs echter laag is dan biedt de SDE ++ subsidie regeling een extra inkomen. Toch heeft ook deze regeling zijn beperkingen.

Het risico van de SDE ++ subsidie zit hem in twee componenten:

1: Wanneer de marktprijs onder de bodemprijs zakt levert het zonnepark minder op dan vooraf gedacht.

2: Wanneer de stroomprijs minimaal 6 uur lang aaneengesloten negatief is wordt helemaal geen SDE subsidie uitgekeerd. Dit is Europese regelgeving.

Beide mogelijkheden zijn reëel en zullen in de toekomst van Energiepark Wells Meer zeker voorkomen.

Met de huidige elektriciteitsprijzen is het bijna niet voor te stellen maar ….

In 2020 is maanden achtereen de stroomprijs dusdanig laag geweest dat de marktprijs niet boven de bodemprijs uitkwam, waardoor grote wind- en zonneparken minder inkomsten hadden dan begroot.

De verwachting is dat dit jaar in de maand april al enkele dagen meer duurzame elektriciteit zal worden opgewekt dan de totale elektriciteitsbehoefte in Nederland. Naar verwachting zal over drie jaar, in 2025, in april, dagelijks enkele uren per dag te veel zon- en wind energie worden opgewekt, in totaal 13% van de april – uren. Dit zal de prijs van elektriciteit op die uren enorm onder druk zetten  

april zonneenergie 2025

De energie-experts verwachten rond 2030 een enorme volatiliteit in de prijzen van elektriciteit. Bij veel zon en wind wordt het aanbod van zon- en windenergie zo hoog dat langdurige negatieve elektriciteitsprijzen zeer reëel zijn.

Een voorproefje hiervan kregen we vorig jaar op 9 mei 2021:

De stroomprijs was toen tussen vier en negen uur ’s ochtends 0 en tussen tien uur ’s ochtends en vijf uur ’s middags negatief.

Zeven uur achter elkaar een negatieve prijs betekent geen recht op SDE++ subsidie.

epex elektriciteit 9 mei 2021
Epex elektriciteitsprijs 9 mei 2021

Een opbrengstgarantie kan de SDE ++ subsidie dus niet geven.

De wethouder spreekt echter niet van een opbrengstgarantie maar van een winstgarantie.

Volgens het bedrijfskundige principe:

Winst = Opbrengst – Kosten

kan daar dus ook geen sprake van zijn.

Ook de kosten zijn vooraf niet definitief te bepalen waardoor van een “winstgarantie” geen sprake kan zijn.

De wethouder gaf in het filmpje verder aan dat de verkregen SDE ++ subsidie op de totale begroting van het gehele Energielandgoed niet zoveel uit maakt.

Dat klopt.

Er worden nu maar 2000 panelen geplaatst. De verwachting is dat er in de toekomst in totaal zo’n 850.000 panelen worden geplaatst. De huidige showcase is nog geen 0,25% van het totaal.

De totale investeringskosten van het Energielandgoed worden momenteel ingeschat op 170 miljoen euro. De SDE ++ subsidie voor de showcase is dus maar een druppel op een gloeiende plaat.

Het wordt veel interessanter of er in de toekomst ook een SDE++ subsidie wordt verkregen voor de andere delen van het zonnepark. Op zekerheid daaromtrent zullen we echter nog geruime tijd moeten wachten.

SDE ++ subsidie kan namelijk pas worden aangevraagd als er een transportcapaciteit wordt afgegeven door Tennet / Enexis. Dat doen ze ongeveer twee jaar voordat de hoogspanningskabel tussen Wells Meer en Venray in gebruik wordt genomen. Op zijn vroegst zal de transportcapaciteit in 2024 worden afgegeven, maar reëel gezien kan dat nog wel eens een paar jaar later gaan worden.

Of de SDE++ subsidie tegen die tijd nog bestaat en in welke vorm is onbekend.

We wachten af.