Om maar met de deur in huis te vallen, ik heb mijn energie contract bij Easy Energy opgezegd. Daar baal ik behoorlijk van want dit was (één van) mijn bijdrage(n) aan een beter milieu.
Voordat ik uitleg waarom, eerst even een korte uitleg over het energiecontract van Easy Energy.
Easy Energy
Bijna ieder huishouden heeft een vast, of een variabel energiecontract. Bij een vast contract staan de prijzen voor elektriciteit en gas gedurende korte (1 jaar) of langere tijd (3 of 5 jaar) vast. De variabele contracten zijn eigenlijk niet zo heel variabel als de naam doet vermoeden. Twee keer per jaar; op 1 januari en op 1 juli worden de prijzen voor elektriciteit en gas aangepast. De prijzen staan dus een half jaar vast.
Enkele jaren geleden dook er een nieuwe speler op in de energiemarkt: Easy Energy (uit dezelfde familie als Easyjet). Dit bedrijf biedt echte variabele tarieven aan. De gasprijzen variëren per dag, de elektriciteitsprijzen per uur. Met een energiecontract van Easy Energy betaal je dus de daadwerkelijke prijs per kilowatt elektriciteit of m3 gas die er op dat moment in de markt geldt.
Prachtig,
Ik ben er namelijk van overtuigd dat wanneer de energietransitie zich op de huidige manier blijft ontwikkelen (toename zon + wind) de energiemarkt in de toekomst veel meer aanbod gestuurd en minder vraag gestuurd zal worden (in ieder geval totdat er meer kernenergie op de markt komt of er een oplossing wordt gevonden voor opslag van energie).
Volatiliteit
De verwachting is dat vanaf 2030 de elektriciteitsprijzen op verschillende momenten van de dag en tussen dagen onderling enorm gaan fluctueren. In vaktermen noemen we dat een hoge volatiliteit. Bij voldoende aanbod (lees beschikbaarheid van veel zonne- of windenergie) zullen de prijzen laag (waarschijnlijk zelfs negatief) zijn en bij weinig aanbod zal de prijs enorm worden opgedreven.
Wanneer we in de toekomst energie betaalbaar willen houden, zullen we dus meer gebruik moeten maken van elektriciteit op de momenten dat er veel wordt opgewekt / beschikbaar is.
De mogelijkheid om even een kijkje in de toekomst te nemen sla ik niet af. Dus sloot ik een energie contract af bij Easy Energy.
De gedachte achter het concept van dit bedrijf is dat je alle stroom die je variabel kunt benutten (wasmachine, droger, vaatwasser, strijkbout, stofzuiger, opladen elektrische apparatuur, etc.) gaat afnemen wanneer er een overschot aan elektriciteit is. Dat is goed voor het milieu en goed voor je portemonnee (bij een overschot is de prijs namelijk laag).
Dagritme
In het begin was het wel even aanpassen, maar uitdagend en leuk. Een dag van te voren werden de uurprijzen van stroom bekend gemaakt en dan begon het “geplan”. De vaatwasser werd alleen nog ’s nachts aangezet, andere apparaten werden zoveel mogelijk aangezet als er een overschot van energie was in de markt.
Al snel werd duidelijk dat zo ongeveer heel Nederland op dezelfde momenten stroom gebruikt en dat ik mijn dagritme aan zou moeten passen.
Normaliter draai ik mijn was in de ochtend zodat ik de mogelijkheid heb om die later in de ochtend of in de middag buiten op te hangen. De stroomprijs bleek in de ochtenduren meestal erg hoog te zijn, waardoor ik de keuze had tussen hoge stroomprijzen voor alleen de wasmachine ’s ochtends of iets lagere stroomprijzen voor de wasmachine en de droger ’s middags.
’s Avonds, als ik wilde gaan koken (inductie) was de stroomprijs altijd torenhoog.
Ik kwam er ook achter dat die momenten dat de stroomprijs extreem laag is, ook de momenten zijn waarop ik liever niet het huishouden wil doen. Vooral op zon- en feestdagen is elektriciteit overmatig beschikbaar.
Ik kan me herinneren dat er een zonnige Moederdag was waarop ik allemaal gezinnen gezellig door de straat zag wandelen maar zelf zoveel mogelijk aan het werk was: wassen, drogen, strijken, stofzuigen, etc.
Het was zuur want aan het eind van de dag had ik nog geen euro bespaard,
maar ja, we deden het niet voor het geld,….
we deden het voor het milieu.
Op bepaalde momenten hadden we als gezin grote lol aan het energie contract en dat was op de momenten dat de stroomprijs negatief was.
Het leek bijna alsof we geld toekregen bij elke kilowatt die we gebruikten,
dat was natuurlijk niet zo, want de 15 cent belasting per kilowatt moest natuurlijk nog wel worden betaald.
black-out Texas
In februari 2021 vond de grote black-out in Texas plaats. Grote gebieden zaten dagenlang zonder stroom (en gas). Op dat moment waarschuwde Martien Visser (lector energietransitie, manager strategie Gasunie) dat dit ook in Europa kon gebeuren. De mensen met een variabel energiecontract zouden dan enorme bedragen gaan betalen. Bij schaarste gaat namelijk de prijs omhoog.
Ik heb het weggewaaid, ach dat zal zo’n vaart wel niet lopen, toch?
Het duurde echter niet lang of de gas- en stroomprijzen in Nederland begonnen te klimmen. 99,9 % van de Nederlanders merkte daar niets van, want die hadden vaste prijzen, wij wel want wij betaalden de dag- en uurprijzen zoals die op de Epex werden verhandeld.
Prijsstijging
In de zomer van 2021 zag ik het misgaan. De gasprijs ging omhoog en daaraan gekoppeld de elektriciteitsprijs ook (de meeste elektriciteitscentrales in NL gebruiken gas).
Daarnaast zag ik nog iets gebeuren, de Nederlandse gasvoorraden werden i.v.m. de hoge gasprijs niet gevuld.
Niet alleen in Nederland , maar ook in de rest van Europa was dit het geval. De energiemarkt is een internationale markt.
Bij een koude winter zou dit tot tekorten kunnen leiden.
Te weinig gas betekent voor huishoudens niet alleen letterlijk dat ze in de kou kunnen komen te zitten wanneer de toevoer van gas naar de op gas gestookte CV ketels wordt onderbroken. De tekorten zouden ook kunnen leiden tot een black-out van elektriciteit aangezien de meeste elektriciteitscentrales in Nederland gas gebruiken.
De waarschuwing van Martien Visser galmde door mijn hoofd.
Tekorten zouden gaan leiden tot extreme verhoging van de dag- en uur prijzen van zowel gas als elektriciteit.
De energie-experts gaven in de zomer van 2021 aan dat de kans op het ontstaan van black-outs in Europa niet alleen reëel is, maar wanneer er niets verandert tussen nu en 2030 zeker zullen gaan voorkomen.
Tot de herfst van 2021 hebben we het vol gehouden bij Easy Energy, daarna hebben we ons variabele energiecontract beëindigd. De maanden daarvoor hadden we al erg veel geld betaald voor onze afname van stroom en gas. In oktober hebben wij om risico te elimineren maar weer een “gewoon” energiecontract afgesloten.
We deden het weliswaar niet voor het geld maar voor het milieu, maar ook idealisme kent zijn (financiële) grenzen.
Ander soort energiecontract
Ik heb veel geleerd van ons uitstapje naar Easy Energy. Ik begrijp de energiemarkt veel beter en ook de moeilijkheden van de energietransitie.
Ik kan de beslissers in de energiesector alvast één ding op een briefje geven:
Ik ben goed gemotiveerd aan dit avontuur begonnen, ben nogal vasthoudend en heb een hoog doorzettingsvermogen maar één ding weet ik zeker….
De gemiddelde Nederlander is echt niet bereid om zijn dagschema zo aan te passen zoals wij dat hebben gedaan tenzij er een grote financiële prikkel aan wordt verbonden.
Als het doel is om meer gebruik te maken van elektriciteit op de momenten dat er veel aanbod is (veel zon of stevige wind) betekent dit concreet dat de huidige energiecontracten onhoudbaar zijn. In de toekomst zal er dus een ander soort energiecontract moeten komen en dat geldt voor alle Nederlanders.
En wat is de link naar Wells Meer?
Ik heb de wethouder wel eens horen zeggen dat het goed gaat met de business case gezien de huidige elektriciteitsprijzen. Ik hoop dat de wethouder ook rekening houdt met de toekomstige volatiliteit van de prijzen. Wanneer Energielandgoed Wells Meer grote hoeveelheden stroom aan het net wil leveren (veel zon of veel wind) zullen alle andere zon- en windparken dat ook doen waardoor op die momenten de EPEX uurprijs voor elektriciteit erg laag (misschien wel negatief ) zal zijn. Natuurlijk kan de BV contracten afsluiten met prijsgaranties maar de afnemers kennen het begrip volatiliteit ook en zullen daar zeker rekening mee houden. (De SDE++ subsidie biedt wel garanties maar ook die regeling kent grenzen, daarover een andere keer meer).
De wethouder heeft goed begrepen dat opslag van energie een onmisbare schakel gaat worden in de energietransitie. Momenteel levert opslag van energie echter grote rendementsverliezen op en is daarnaast erg duur.
Of de ontwikkelingen op dit gebied echt zo snel gaan en er daadwerkelijk grote hoeveelheden elektriciteit rondom het Energielandgoed kunnen worden opgeslagen blijft nog even de vraag,
We wachten af.