Het zal u niet zijn ontgaan, het WK voetbal is begonnen.
Er wordt momenteel meer gepraat over de mensenrechten van de arbeidsmigranten in Qatar dan over voetbal en de discussie over de “one love aanvoerdersband” verdringt een veel belangrijker onderwerp…………..
Deze week gaf energiedeskundige Remco de Boer in het radio 1 programma Haagse Lobby aan dat:
“Europa zijn energievoorziening niet op orde heeft”
“het pijnlijke is dat we nog steeds niet lijken te beseffen dat dat zo is”
“we zijn drukker met de “one love aanvoerdersband” dan met de vraag waar we onze energie in 2030 vandaan halen”
Touché
Toen de FIFA in december 2010 besloot het WK in Qatar te organiseren was het een stuk slechter gesteld met de mensenrechten situatie in Qatar dan dat het nu het geval is, toch bleven grote protesten toen uit. Pas begin vorig jaar ontstond er ophef nadat The Quardian beschreef dat er mogelijk 6500 arbeidsmigranten om het leven waren gekomen bij de bouw van de stadions.
Dat er sinds het begin van de oorlog in Oekraïne veel vloeibaar gas uit Qatar wordt gehaald leidt niet tot enorme protesten, het Qatarese gas is immers een stuk beter te verantwoorden dan het gas uit Rusland, toch?
De afgelopen maanden staan de Europese landen in de rij voor een audiëntie in Qatar want allemaal willen ze gas. Hoe meer, hoe beter. Het struikelblok in de onderhandelingen met de Qatari blijkt de contractduur te zijn. De Qatarezen willen alleen afspraken maken met de Europese landen voor lange termijn. De Europese landen, die het gebruik van fossiele brandstoffen willen verminderen, willen zich echter niet binden met lange termijncontracten.
Dus sloot Qatar vorige week (op 21 november) een langdurig contract (27 jaar) met China voor de levering van 4 miljoen ton LNG per jaar (vanaf 2026) (Reuters).
Dat Duitsland de LNG-boot liever niet wil missen bleek deze week. Afgelopen dinsdag (29 november) werd bekend gemaakt dat Duitsland vanaf 2026 elk jaar 2 miljoen ton LNG vanuit Qatar geleverd krijgt en dat voor een periode van 15 jaar (Reuters).
De vraag is nu, hoe lang het gaat duren voordat ook de andere Europese landen overstag gaan en ook lange termijn contracten gaan afsluiten met Qatar.
Ook Nederland heeft niet zo veel keus als ze de leveringszekerheid van energie veilig wil stellen. Alhoewel, Nederland heeft altijd nog het Groninger gasveld, al lijkt politiek Den Haag daar niet meer echt warm voor te lopen.
En dus is Qatar de lachende derde, iedereen staat in de rij voor het Qatarese LNG.
Qatar wordt, mede dankzij de nieuwe Europese klandizie, (nog) schatrijk(er). De Europese landen zijn zo afhankelijk van het emiraat dat ze hun kritiek op het regiem (mensenrechtenschendingen) inslikken. Want de energiezekerheid in gevaar brengen willen de Europese leiders liever ook niet.
Naast een lachende derde is er helaas ook nog een groep landen die niets te lachen heeft.
Een groep Aziatische landen kocht de afgelopen jaren altijd LNG op de spot markt (korte termijn / gas voor directe levering). De Europese jacht op het vloeibare gas drijft de prijs op de wereld spot markt omhoog waardoor armere landen mis grijpen, zo schreef de NRC op 24 november.
In Bangladesh had vorige maand de helft van het land geen stroom. In ziekenhuizen moesten operaties worden uitgesteld, in winkels werden kaarsen aangestoken. Bijna 100 miljoen inwoners werden getroffen, tal van fabrieken werden stil gelegd.
Bangladesh heeft niet genoeg gas om de elektriciteitscentrales draaiende te kunnen houden. De gastekorten ontstaan doordat rijke landen al het beschikbare gas opkopen. De rijke landen hebben diepere zakken en dus vist Bangladesh voortdurend achter het net.
Professor Tamim van de technische universiteit in Dhaka geeft aan dat er momenteel zelfs gasleveranciers zijn die lopende contracten met Bangladesh ontbinden. De contract-boete die moet worden betaald, wordt ruimschoots goed gemaakt door de extra winsten die de gasleveranciers maken wanneer het gas aan Europa kan worden verkocht.
“De één zijn redding is de ander zijn rampspoed”, zo schreef de NRC
Bangladesh is niet het enige land waar dit speelt, Pakistan en Thailand hebben dezelfde problemen, India in mindere mate.
De situatie voor deze landen is voor de komende jaren allesbehalve rooskleurig. Bangladesh heeft veel industrie. Door gebrek aan gas zijn fabriekssluitingen aan de orde van de dag met banenverlies en torenhoge inflatie tot gevolg.
De gevolgen op het geo-politieke vlak zullen pas in de toekomst duidelijk worden. India en Pakistan richten het vizier nu meer op Rusland voor de afname van Russisch LNG. Pakistan sluit daarnaast deals met de Taliban in Afghanistan voor de afname van kolen.
Voor Nederland rijst op korte termijn de vraag wie er gaat winnen: de koopman of de dominee. Ik denk dat iedereen die de ontwikkelingen op de energiemarkt een beetje volgt het antwoord daarop wel kan geven. Wat dat aangaat hadden we afgelopen dinsdag beter kunnen verliezen van Qatar, dat was vast gunstig geweest voor de prijs die we voor LNG moeten gaan betalen.
