Sinds de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart vorig jaar (en het installeren van een nieuwe gemeenteraad) heb ik mij voorgenomen wat minder kritisch te zijn op het functioneren van de lokale politiek en hooguit wat opbouwende feedback te geven. Niets is zo makkelijk als het leveren van kritiek, nietwaar? Het zou echter fijn zijn als de lokale politici een klein beetje mee zouden willen werken.
Tijdens de raadsvergadering van gisteravond (13 februari 2023) ging het namelijk weer eens goed mis.
Bij het aanzetten van de online verbinding met de raadszaal (gisteravond om zeven uur) kwam het gekraak en gezoem mij tegemoet. In een verwoede poging mijn hardware en randapparatuur tot bedaren te brengen kwam ik er achter dat het gekraak niet door mijn apparatuur maar door de uitzendende partij (de gemeente) werd veroorzaakt. Dat kan uiteraard een keer voorkomen. Dit is echter niet de eerste keer dat het mis gaat met de uitzending, in het recente verleden zijn er meer problemen geweest. Een vriendelijk verzoek van mij aan de gemeente Bergen is dan ook om te trachten de techniek op orde te krijgen.
De burgemeester was ziek. Plaatsvervangend voorzitter (en tevens fractievoorzitter van de PK) de heer Valckx nam de honneurs waar. De heer Valckx zou, met zijn 20 jaar politieke ervaring waaronder geruime tijd fractievoorzitterschap en jarenlange ervaring als commissie voorzitter, dit prima aan moeten kunnen. Gisteren verliep het echter niet zo vlotjes.
Al bij agendapunt twee: Spreekrecht burgers ging het mis:
Een, niet al te blije, inwoner van de gemeente Bergen kwam zijn ongenoegen uiten over het niet in contact kunnen komen met het college. Hij had reeds meerdere brieven geschreven (sinds oktober 2022) en geen enkele reactie ontvangen. Tevens had hij daarna zijn ontevredenheid hierover schriftelijk geuit aan de politieke partijen in Bergen. Het feit dat niet elke politieke partij de moeite had genomen om hierop te reageren was niet goed gevallen. (Hij uitte overigens lof richting het CDA die direct actie had ondernomen door schriftelijke vragen aan het college hierover te stellen).
De voorzitter had het niet onder controle: Hij was af en toe te rigide (door te strikt vast te houden aan procedures) af en toe niet standvastig genoeg (liet over zich heen lopen), moest af en toe even overleggen met de griffier (toen de heer Camps (fractie KERN) door hele open vragen te stellen, indirect zorgde voor meer spreektijd voor de inspreker) en het ergste: Hij kon zijn twee petten van Voorzitter van de raad en Fractievoorzitter van de PK niet scheiden. Toen de inspreker kritiek uitte op de PK ontnam de heer Valckx hem niet alleen het woord maar gaf aan dat de inspreker onwaarheden sprak en eiste dat hij die woorden terug nam.
Over onafhankelijkheid van de voorzitter gesproken.
Ook de fractievoorzitter van dorpsbelangen ging bij dit agendapunt de mist in. De inspreker had kritiek geuit op partijen die niet hadden gereageerd op zijn brief. Ook de fractie dorpsbelangen had niet gereageerd. De fractievoorzitter nam de tijd om het standpunt van dorpsbelangen in de vergadering toe te lichten. Dit was uiteraard niet de juiste plek of het juiste moment om dat te doen.
Bij agendapunt 3: Mondelinge vragen werd het er niet beter op:
Er ontstond een uitermate ongemakkelijke situatie bij één van de vragen van de heer Camps van KERN:
De heer Camps gaf aan dat hij op 8 februari, bij de raadstukken, een brief had ontvangen van de provincie / Gedeputeerde Staten (GS) aan de raad van Bergen waarin werd aangegeven dat de provincie overgaat tot repressief toezicht (toezicht achteraf) maar wel vragen heeft over de solvabiliteit van de gemeente. Die brief was door GS geschreven op 9 december en ingeboekt (ontvangen) door de gemeente op 12 december. De vraag van de heer Camps was hoe het kon dat een brief van GS aan de gemeenteraad pas twee maanden later door de gemeenteraad werd ontvangen.
In een toelichting gaf wethouder Splinter aan dat het College van B&W een afschrift van de brief had gekregen en dat er daarna ambtelijk overleg was geweest tussen de gemeente en de provincie. De gemeente was namelijk van mening dat de feitelijke informatie m.b.t. de solvabiliteit onjuist was. Door de gemeente Bergen was aan GS de vraag voorgelegd om een aangepaste versie van de brief te maken. De heer Splinter gaf aan het niet eens te zijn met het door GS gehanteerde proces door geen concept brief te maken en die eerst aan het college c.q. de ambtelijke organisatie voor te leggen.
De heer Camps reageerde hierop door aan te geven dat post voor de gemeenteraad moet worden toegezonden aan de gemeenteraad ook als het college “de inhoud van de brief niet zint” aldus Camps.
De heer Splinter kreeg het woord en gaf aan dat zijn woorden werden verdraaid. Noch het college noch de wethouder persoonlijk had ooit een brief aan de raad tegengehouden.
De voorzitter gaf het woord aan de griffier die verantwoordelijk is voor de toezending van de ingekomen stukken aan de raad. Hij gaf aan dat hem wel degelijk was gevraagd “de brief even vast te houden” maar “dat er een goede reden voor was” namelijk dat de inhoud van de brief niet juist was er geen onjuistheden aan de raad moesten worden verstuurd. Daarnaast gaf hij aan dat in de brief van GS (van 9 december) een reactie termijn van 6 weken aan de raad was gesteld om op de brief te reageren. Aangezien in de brief het gewenste resultaat werd beschreven (repressief toezicht) was hij er vanuit was gegaan dat de raad toch geen behoefte zou hebben om op de brief te reageren. Er was volgens hem dus geen noodzaak om de brief binnen 6 weken aan de raad te versturen.
Op dat moment ontplofte de (figuurlijke) bom.
Dorpsbelangen was het met KERN eens en gaf aan dat het een kwalijke zaak was en vroeg om de werkwijze aan te passen.
Het CDA gaf aan dat de intenties goed waren maar dat het in de toekomst wel anders zou moeten.
De fractievoorzitter van de VVD was laaiend want hij werd door de voorzitter meerdere keren genegeerd en voelde zich niet serieus genomen. Nadat hij eindelijk het woord kreeg en hierover zijn ongenoegen uitte gaf hij aan dat het pijnlijk was wat er was gebeurd, zeker in een periode wanneer iedereen transparant probeert te communiceren. “Dit soort zaken leveren misvattingen en irritaties op”, aldus de fractievoorzitter.
De PK sloot zich bij de andere sprekers aan.
Aangezien ambtenaren niet ter verantwoording kunnen worden geroepen bleef het hier verder bij. Ook ik ga uiteraard uit van de goede intenties van de betrokkenen. Toch was, wat mij betreft, een motie van afkeur richting het college m.b.t. deze werkwijze op zijn plaats geweest. Het blijft onduidelijk of (een lid van) het college zelf de opdracht heeft gegeven de brief niet direct aan de raad te sturen. Het college wist er in ieder geval van af en heeft deze werkwijze daarmee impliciet goedgekeurd. Dat alleen al is, wat mij betreft, voldoende om een motie van afkeur te rechtvaardigen.
Het ging nog even verder:
Bij het volgende agendapunt: vaststelling definitieve raadsagenda vroeg KERN om een aanpassing van de agenda. Pas afgelopen zaterdag (twee dagen voor de raadsvergadering) was een agendapunt toegevoegd: voorbereidingsbesluit horecagelegenheden. KERN stelde voor het onderwerp op een later moment te behandelen omdat de fractie zich onvoldoende had kunnen voorbereiden op dit specifieke onderwerp. Dorpsbelangen sloot zich bij KERN aan.
De coalitiepartijen waren geen voorstander van uitstel waardoor het onderwerp toch op de agenda bleef staan. Saillant detail is dat de voorzitter van de vergadering namens de PK het woord voerde: “Ik zit een beetje in een dubbel rol vandaag, ik ben wel uw voorzitter maar ik neem ook deel aan de vergadering en ik mag ook gewoon spreken als raadslid, dat heb ik nog expliciet nagevraagd.”
Zucht…
Als dat echt het geval is zou ik maar heel snel het vergaderreglement aanpassen want een voorzitter behoort niet inhoudelijk deel te nemen aan een vergadering.
Daarnaast is in het reglement van orde (voor de vergaderingen van de raad van de gemeente Bergen) in hoofdstuk 2 artikel 10.1 opgenomen dat vergaderstukken minstens zeven dagen voor aanvang van de vergadering moeten worden toegezonden. In spoedeisende gevallen kan dit tot 48 uur van te voren (artikel 10.3 en 10.4). De vraag is of er in dit geval sprake was van een spoedeisende situatie.
Hoewel het reglement misschien wel ruimte biedt om agendapunten kort voor de vergadering te agenderen zou het feit dat één van de partijen (in dit geval zelfs twee) aangeeft onvoldoende tijd te hebben gehad om zich voor te bereiden zwaar moeten wegen. Het is zeer verwonderlijk dat de andere partijen, nadat KERN en dorpsbelangen hadden aangegeven onvoldoende voorbereidingstijd te hebben gehad, toch besloten het onderwerp op de agenda te laten staan. Het gevolg was dat de fractie KERN nu om een schorsing van een half uur vroeg om zich alsnog (enigszins) voor te kunnen bereiden.
Na 1,5 uur had ik wel weer genoeg gehoord en vond ik het mooi geweest. De vergadering was letterlijk (en figuurlijk) niet om aan te horen. Naast het feit dat de sprekers bijna niet te verstaan waren leverde het continue gekraak en gezoem van de verbinding mij oorsuizingen op. Maar wat erger was: Bij de raadsvergadering werd een niet zo fraai visitekaartje afgegeven van de politiek in Bergen: een hoog amateuristisch gehalte, bestuurders die het contact met burgers mijden, een niet al te professionele voorzitter met meerdere petten op, een brief van het allerhoogste niveau in de provincie (Gedeputeerde Staten) aan de gemeenteraad die bewust wordt vertraagd, een gebrek aan transparantie van het college en een coalitie die de oppositie dwarszit.
Ik zag dat de vergadering hierna nog ruim twee uur heeft geduurd. Ik hoop dan ook maar dat het tweede deel van de vergadering kwalitatief beter was. Het eerste deel kwam in ieder geval niet in aanmerking voor een schoonheidsprijs.